Gemcitabine AqVida® جم سیتابین آکویدا® 1000mg

 محلول غليظ براي تهيه محلول جهت انفوزيون وريدي

‌(1 گرم در 10 ميلي ليتر) يا  (200 ميلي گرم در 2 ميلي ليتر)‌

مشخصات دارو:

تركيب ‌

ماده موثره، جم سيتابين مي باشد. 1 ميلي ليتر از فرآورده تغليظ شده حاوي 85/113 ميلي گرم جم سيتابين هيدروكلرايد معادل 100 ميلي گرم جم سيتابين مي باشد. ساير اجزاء اين دارو، پلي اتيلن گليكول – 300 ، پروپيلن گليكول، سديم هيدروكسايد، اسيد هيدروكلريك و الكل دهيدراته مي باشد.

ويژگي ها:

اين محلول، ويسكوز (غليظ) شفاف و بي رنگ تا زرد كمرنگ مي باشد.

محلول غليظ به صورت ويال بسته بندي مي شود: هر 1 ميلي ليتر حاوي 100 ميلي گرم جم سيتابين، فرآورده 2 ميلي ليتري حاوي 200 ميلي گرم جم سيتابين و فرآورده

10 ميلي ليتري حاوي 1 گرم جم سيتابين مي باشد.

راهنماي عمومي براي بيمار:

قبل از مصرف دارو، اطلاعات مندرج در اين بروشور را بدقت مطالعه نماييد.‌

• بروشور را نگهداريد، ممكن است مجددا نياز به مطالعه آن داشته باشيد.
• اگر سوالات بيشتري در اين زمينه داريد، از پزشك يا داروساز خود بپرسيد.
• اين دارو فقط براي شما تجويز شده است، مصرف آن را به ديگران توصيه نكنيد؛ حتي اگر علايمي مشابه بيماري شما داشته باشند، زيرا ممكن است براي آنها مضر باشد.

موارد مصرف:

جم سيتابين يك داروي ضد سرطان (آنتي نئوپلاستيك) است كه جهت درمان انواع سرطان تجويز مي شود، مانند:

• كارسينوماي پستان: درمان با جم سيتابين همراه با پكلي تاكسل، خط اول درمان در بيماران مبتلا به سرطان متاستاز داده پستان، بعد از شكست شيمي درماني قبلي با داروهاي كموتراپي ادجوانت محتوي آنتراسايكلين ها مي باشد.
• كارسينوماي پانكراس: جم سيتابين خط اول درمان آدنوكارسينوماي موضعي پيشرفته (مرحله 2 يا 3 غيرقابل برداشت) يا متاستاز دهنده (مرحله 4) پانكراس مي باشد.
• كارسينوماي ريه، سلول هاي غير كوچك: درمان با جم سيتابين همراه با سيس پلاتين، خط اول درمان كارسينوماي ريه (سلول هاي غير كوچك) غير قابل جراحي موضعي پيشرفته (مرحله III-A یا  III-B) یا متاستاز دهنده (مرحله 4) مي باشد. ‌
• كارسينوماي مجاري صفراوي يا كيسه صفرا: درمان با جم سيتابين براي درمان كارسينوماي موضعي پيشرفته، غير قابل برداشت يا متاستاز دهنده مجاري صفراوي و كيسه صفرا، تجويز مي شود.
• كارسينوماي مثانه: جم سيتابين براي درمان كارسينوماي متاستاز دهنده مثانه، براساس سرعت پاسخ دهي در كارآزمايي هاي باليني صورت گرفته، تجويز مي شود.
• كارسينوماي تخمدان و بيضه: جم سيتابين به تنهايي يا به همراه ساير داروهاي شيمي درماني، در درمان سرطان هاي پيشرفته يا عود كننده تخمدان و بيضه تجويز مي شود. ‌
• لنفوم هوجكين يا غير هوجكين: جم سيتابين به تنهايي يا به همراه ساير داروهاي شيمي درماني، براي درمان لنفوم هاي عودكننده هوجكين و غير هوجكين تجويز مي گردد.

موارد منع مصرف:

• در صورت حساسيت به ماده جم سيتابين يا هر يك از اجزاي جانبي اين محلول
• در صورت بارداري يا احتمال آن
• در صورت شيردهي

مصرف در دوران بارداري و شيردهي:‌

بارداري حين و بلافاصله بعد از شيمي درماني توصيه نمي شود و بايد اقدامات پيشگيري از بارداري انجام گيرد. در صورت وقوع بارداري، بلافاصله موضوع را با پزشك خود در ميان بگذاريد. جم سيتابين در صورت تجويز به زن باردار، مي تواند باعث آسيب به جنين شود. جم سيتابين آمبريوتوكسيك بوده و باعث تغيير شكل جنين      مي شود. ( رده بارداري D‌)‌

ترشح جم سيتابين يا متابوليت هاي آن در شير مادر مشخص نمي باشد؛ ولي با توجه به اين كه بسياري از داروها در شير مادر ترشح مي شوند و ظرفيت بالاي ايجاد عوارض جانبي توسط جم سيتابين در نوزاد، به مادربايد هشدار داده شود تا در مورد قطع مصرف دارو يا شيردهي تصميم گيري شود.

هشدار و احتياطات:

هشدار: احساس خستگي، يكي از عوارض شايع جم سيتابين مي باشد؛ لذا اگر بعد از تزريق دارو، احساس خستگي و خواب آلودگي داشتيد، از كار با دستگاه ها و رانندگي كردن بپرهيزيد.

آثار خوني: جم سيتابين مي تواند عملكرد مغز استخوان را سركوب كرده و منجر به لكوپني، ترومبوسايتوپني يا آنمي شود؛ سركوب مغز استخوان معمولاً سميت محدود كننده دوز مي باشد. پايش بيمار از لحاظ سركوب مغز استخوان در طول دوره درمان ضروري بوده و تنظيم دوز بايد براساس درجه سميت خوني بيمار انجام گيرد.‌

آثار ريوي: موارد سميت ريوي با مصرف جم سيتابين، گزارش شده است. در موارد شديد سميت ريوي، فوراً بايد تجويز جم سيتابين قطع شود و اقدامات حمايتي لازم انجام گيرد.

جنسيت: كليرانس جم سيتابين تحت تاثير جنسيت تغيير مي كند. اگرچه در منابع اطلاعاتي ايمني دارو، مستنداتي مبني بر لزوم تنظيم دوز غير معمول (فراتر از دوز توصيه شده) براي زنان وجود ندارد.

نقص عملكرد كليوي: از آنجايي كه اطلاعات كافي حاصل از كارآزمايي هاي باليني در مورد تعيين دوز دقيق جم سيتابين براي بيماران با سابقه نقص عملكرد كليوي وجود ندارد؛ بايد در مصرف جم سيتابين در اين بيماران احتياط شود. مواردي از سندروم اورميك – هموليتيك و / يا نارسايي كليه، به دنبال تجويز 1 دوز يا بيشتر از جم سيتابين گزارش شده است. بروز نارسايي كليوي منجر به مرگ يا نيازمند دياليز، عليرغم قطع درمان، به ندرت گزارش شده است. اكثر موارد نارسايي كليه منتهي به مرگ، ناشي از سندروم اورميك – هموليتيك مي باشد.

نقص عملكرد كبدي:  از آنجايي كه اطلاعات كافي حاصل از كارآزمايي هاي باليني در مورد تعيين دوز دقيق جم سيتابين براي بيماران با سابقه نقص عملكرد كبدي وجود ندارد؛ بايد در مصرف جم سيتابين در اين بيماران احتياط شود. تجويز جم سيتابين در بيماران با متاستاز كبدي همزمان يا سابقه الكليسم، هپاتيت يا سيروز كبدي ممكن است منجر به شعله ور شدن نقص عملكرد كبدي زمينه اي شود. سميت شديد كبدي، شامل نارسايي كبدي و مرگ، به ندرت در بيماراني كه جم سيتابين را به تنهايي يا همراه با ساير داروهاي هپاتوتوكسيك بالقوه مصرف مي كرده اند؛ گزارش شده است.

كودكان: ايمني و اثربخشي اين دارو در كودكان اثبات نشده است.

سالمندان:  خطر سميت خوني مستلزم كاهش، تاخير در تجويز يا حذف دوزهاي متوالي در افراد سالمند بيشتر از افراد جوان تر مي‌ ‌باشد.

تست هاي آزمايشگاهي در دوره درمان.

در طول دوره درمان با جم سيتابين، بيمار بايد از لحاظ فاكتورهاي زير تحت پايش باشد:

غلظت هاي سرمي ‌‌ALT(SGPT)‌‌، آلكالين فسفاتاز، AST (SGOT) و بيلي روبين (ممكن است افزايش يابند.)‌

غلظت هاي سرمي BUN‌ و كراتينين (ممكن است افزايش يابند.)‌

هموگلوبين/ هماتوكريت، تعداد لكوسيت ها و پلاكت ها (ممكن است كاهش يابند.)‌

تداخلات دارويي: ‌

در صورت مصرف داروهاي ديگر و يا در صورتي كه اخيراً داروهاي ديگري مصرف كرده ايد، حتي اگر داروي بدون نسخه بوده باشد، موضوع را با پزشك يا داروساز خود در ميان بگذاريد. تداخلات و يا مشكلاتي كه در زير آمده براساس اهميت باليني اي كه دارند، معين گرديده اند:

• پرتودرماني؛ مصرف همزمان جم سيتابين با پرتودرماني مي تواند باعث تشديد سركوب مغز استخوان شود كه در صورت مصرف همزمان يا متناوب دو يا چند داروي سركوب كننده مغز استخوان ممكن است نياز به كاهش دوز داشته باشيم.
• سيس پلاتين؛ مصرف همزمان جم سيتابين و سيس پلاتين، مي تواند منجر به كاهش كليرانس جم سيتابين شود.
• ساير سركوب كننده هاي سيستم ايمني از قبيل آزاتيوپرين، كلرامبوسيل، كورتيكواستروييدها، سيكلوفسفاميد، سيكلوسپورين، مركاپتوپورين، موروموناب- سي دي 3 و تاكروليموس
• مصرف همزمان جم سيتابين و اين داروها، ممكن است ريسك عفونت را در بيمار افزايش دهد.
• پكلي تاكسل؛ تداخل مستقيمي بين اين دو دارو ديده نشده است، اگر چه احتمال تداخل فارماكوكينتيكي‌ وجود دارد.
• واكسن (ويروس كشته شده) ؛ با توجه به تضعيف مكانيسم دفاعي بدن بيمار متعاقب مصرف جم سيتابين، پاسخ آنتي بادي هاي بيمار به واكسن، ممكن است كاهش پيدا كند. فاصله زماني مناسب بين قطع دارو و تجويز واكسن براي پاسخ دهي مناسب بدن به واكسن مي تواند متغير باشد ولي بين 3 ماه تا 1 سال تخمين زده مي شود.‌
• واكسن (ويروس زنده)؛ با توجه به تضعيف مكانيسم دفاعي بدن بيمار متعاقب مصرف جم سيتابين، ممكن است مصرف همزمان آن با واكسن حاوي ويروس زنده سببب افزايش عوارض جانبي واكسن حاوي ويروس زنده شود. فاصله زماني مناسب بين قطع دارو و تجويز واكسن براي پاسخ دهي مناسب بدن به واكسن مي تواند متغير باشد ولي بين 3 ماه تا 1 سال تخمين زده مي شود.‌

مقدار و نحوه مصرف:

مصرف جم سيتابين، بايد زير نظر پزشك مجرب در امر شيمي درماني انجام گيرد؛ تعيين دوز براي بيمار با تصميم پزشك و براساس قد و وزن بيمار انجام مي شود. احتياط و مراقبت هاي ويژه در صورت بروز ترومبوسيتوپني ناشي از مصرف جم سيتابين در بيماران بايد در نظر گرفته شود. اين بيماران به علت خطر خونريزي گوارشي بايد از مصرف آسپرين و الكل اجتناب نمايند؛ اين بيماران ممكن است نيازمند تزريق پلاكت باشند. در صورت رخداد لكوپني بايد بيمار از نظر علائم عفونت به طور دقيق معاينه شود.

دوز معمول دارو در بزرگسالان: ‌

كارسينوماي پستان: ‌

انفوزيون داخل وريدي (بين 30 تا 60 دقيقه)، 1250 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن در روزهاي 1 و 8 از هر سيكل 21 روزه درماني. در اين رژيم درماني،

پكلي تاكسل بايد با دوز 175 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن در روز 1 در يك انفوزيون داخل وريدي 3 ساعته و قبل از تزريق جم سيتابين، تزريق شود.

كارسينوماي پانكراس:

انفوزيون داخل وريدي (بين 30 تا 60 دقيقه)، 1000 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن، هفته اي يكبار تا 7 هفته انجام مي شود و بعد، 1 هفته استراحت داده

مي شود. دوره هاي متوالي بعدي درمان به صورت هفته اي يكبار تزريق دارو و براي 3 هفته و سپس 1 هفته استراحت، مي باشد.

كارسينوماي ريه (سلول هاي غير كوچك)‌:

انفوزيون داخل وريدي (بين 30 تا 60 دقيقه)، 1000 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن، روزي يك بار در روزهاي 1، 8 و 15 يك رژيم درماني انجام مي شود به نحوي كه هر 28 روز تكرار شود و يا اين كه انفوزيون داخل وريدي (در طول 30 دقيقه) ،1250 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن، روزي يك بار در روزهاي 1 و 8 يك رژيم درماني انجام مي شود به نحوي كه هر 21 روز يكبار تكرار مي شود.

كارسينوماي مثانه:

انفوزيون داخل وريدي (بين 30 تا 60 دقيقه)، 1000 تا 1200 ميلي گرم در متر مربع از مساحت سطح بدن، هفته اي يكبار براي 3 هفته انجام گرفته و بعد از آن 1 هفته استراحت داده مي شود.

كارسينوماي مجاري صفراوي، كيسه صفرا، تخمدان و بيضه:

به علت اين كه دوزها و رژيم هاي متعدد جم سيتابين موثر بوده و مورد استفاده قرار مي گيرد، دوز و رژيم درماني با توجه به شرايط بيمار توسط پزشك معالج تعيين مي شود.

لنفوم هوجكين و غير هوجكين:

تزريق داخل وريدي 1000 تا 1250 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن (در بعضي بيماران تا 1500 ميلي گرم در مترمربع از مساحت سطح بدن)، طي 30 دقيقه در روزهاي 1، 8 و 15 از يك سيكل 28 روزه درماني كه مي تواند تا 9 دوره تكرار شود، تجويز مي شود.

دوز معمول در كودكان:

ايمني و اثربخشي اين دارو در كودكان، اثبات نشده است.

دوز معمول در سالمندان:‌

به قسمت دوز معمول دارو در بزرگسالان مراجعه شود.

مصرف بيش از حد دارو:

عوارض ناشي از مصرف بيش از حد جم سيتابين ممكن است به صورت علائمي مثل سركوب مغز استخوان (شامل آنمي، لكوپني، ترومبوسايتوپني يا نوتروپني اي كه گاهي همراه با عفونت است)؛ پارستزيا (گزگز و بي حسي دست و پا) و راش پوستي (شديد) در مراحل حاد يا مزمن بروز كند. آنتي دوت  اختصاصي براي جم سيتابين وجود ندارد و بايد تعداد سلول هاي خوني بيمار پايش شده و در صورت لزوم اقدامات حمايتي به عمل آيد.

عوارض جانبي احتمالي‌:

هر دارو به موازات اثرات درماني ممكن است باعث بروز بعضي عوارض ناخواسته نيز شود. اگرچه همه اين عوارض در يك فرد ديده نمي شود؛ در صورت بروز عوارض با پزشك يا داروساز خود مشورت نماييد.

بسياري از عوارض داروهاي ضد سرطان غير قابل اجتناب بوده و ناشي از آثار فارماكولوژيك آن ها مي باشد. بعضي از اين عوارض در تعيين عيار دوز اختصاصي بيمار مورد استفاده قرار مي گيرد. عوارض ناشي از مصرف جم سيتابين براساس اهميت باليني آنها تفكيك شده است:

عوارضي كه نيازمند اقدامات درماني مي باشند:

عوارض جانبي شايع:

آنمي (كه به صورت خستگي و ضعف غير معمول بروز مي كند)؛ ترومبوسايتوپني (با علائم خونريزي يا كبودي غير معمول، مدفوع سياه و قير مانند، وجود خون در ادرار يا مدفوع و لكه هاي قرمز ريز روي پوست بدن)؛ لكوپني يا نوتروپني؛ سوء هاضمه؛ تنگي نفس؛ ادم (كه به صورت ورم انگشتان و پاها بروز مي كند)؛ تب (ممكن است در غياب عفونت و به همراه ساير علا‌ئم شبه آنفولا‌نزا باشد)، هماچوري (وجود خون در ادرار)، پروتئين اوري (ادرار كدر)  و راش پوستي همراه با خارش يا بدون آن

عوارض جانبي با شيوع كم:

برونكواسپاسم (با علائم تنفس كوتاه، مشكل در تنفس، احساس سفتي در قفسه سينه و يا خس خس سينه)؛ عوارض قلبي – عروقي شامل آريتمي (ضربان سريع يا نامنظم قلب)؛ حوادث عروق مغزي (كه به صورت سردرد، اختلال در تكلم يا عدم توان صحبت كردن، ضعف بازوها و پاها در يك طرف بدن بروز مي كند)؛ فشار خون بالا؛ سكته قلبي (با علائم درد سينه، بازوها يا پشت و احساس فشار روي سينه)؛ نوتروپني همراه با تب يا ساير عفونت ها و وجود خونريزي در بدن

عوارض نادر: ‌

واكنش هاي آنافيلاكتوئيد (كه به صورت تغيير رنگ پوست صورت، كوتاهي نفس، مشكل در تنفس، احساس سفتي در قفسه سينه و يا خس خس سينه، راش پوستي، كهير، خارش، تورم صورت به ويژه در پلك ها يا ناحيه اطراف چشم ها بروز مي كند)؛ نارسايي قلبي (با علائم سرفه، كوتاهي و با صدا بودن نفس)؛ سندروم هموليتيك – اورميك (با علائم مدفوع سياه و قير مانند، وجود خون در ادرار يا مدفوع، تب، افزايش يا كاهش دفع ادرار، وجود لكه هاي قرمز ريز روي پوست، ورم صورت ، ورم انگشتان و پاها، خونريزي يا كبودي غيرمعمول، خستگي يا ضعف غيرمعمول ، زردي پوست يا چشم ها)؛ سميت ريوي، پارانشيمال يا پنوموني (با علائم سرفه و تنگي نفس)؛ ادم ريوي (با علائم سرفه و تنفس مشكل و صدادار)

عوارضي كه فقط اگر ادامه دار يا دردسر آفرين باشند، نيازمند اقدامات درماني مي باشند:

عوارض شايع:

يبوست؛ اسهال؛ سندروم شبه آنفولا‌نزا (با علائم لرز، سرفه، تب، احساس بيماري، سردرد، بي اشتهايي، درد عضلاني، آبريزش بيني، تعريق، مشكلات خواب، ضعف)؛ تهوع و استفراغ

عوارض با شيوع كم:

سوزش، درد و قرمزي محل تزريق؛ پاراستزيا (بي حسي يا سوزن سوزن شدن دست ها و پاها)؛ خواب آلودگي شديد؛ ورم مخاط دهان و لثه (با علائم زخم يا لكه هاي سفيد روي لب ها و داخل دهان)‌

عوارضي كه نيازمند اقدامات درماني نمي باشند:

آلوپسي (ريزش مو) كه معمولاً به شكل خفيف رخ مي دهد و بعد از قطع درمان قابل برگشت است.

شرايط نگهداري دارو:

دور از دسترس و ديد كودكان نگهداري شود.

دارو را در بسته بندي خود نگهداريد تا از تاثيرات نور در امان باشد.

جم سيتابين در دماي زير 25 درجه سانتي گراد نگهداري شود.

جم سيتابين را پس از پايان تاريخ انقضاي آن كه بر روي كارتن مندرج شده است، استفاده نكنيد.

دارو نبايد در فاضلاب خانگي دور ريخته شود. در مورد دور ريختن داروي خود با داروساز مشورت كنيد. اين اقدام جهت حفاظت از محيط زيست مي باشد.

اطلاعات بيشتر

اطلاعات زير مخصوص افراد شاغل در گروه پزشكي و رشته هاي وابسته مي باشد:

نحوه استفاده ‌

همانند ديگر داروهاي ضد سرطان، هنگام كار با جم سيتابين بايد به منظور جلوگيري از تماس اين دارو با پوست و مخاط، دقت و احتياط كافي اعمال شود. عمليات رقيق سازي بايد تحت شرايط آسپتيك، توسط فرد آموزش ديده و در مكان مخصوص انجام شود. لازم است افراد حتماً احتياطات لازم را در مواجهه با سرنگ ها، ويال ها، آمپول ها، سوزن و … داشته باشند و از دستكش هاي محافظ، ماسك صورت و لباس هاي محافظ استفاده شود. تماس اين دارو با پوست باعث قرمزي، سوزش يا مورمور شدن مي شود. در صورت تماس مستقيم جم سيتابين با پوست يا مخاط، افراد بايد با جريان پرفشار آب، سطح در تماس را شستشو دهند. زنان باردار شاغل در بيمارستان، به هيچ وجه نبايد با جم سيتابين كار كنند.‌

آماده سازي جهت تزريق وريدي ‌

قبل از انفوزيون، مقدار مورد نياز (دوز تجويز شده) از محلول غليظ جم سيتابين را بايد با استفاده از تكنيك هاي آسپتيك در محلول سديم كلرايد 9/0% تزريقي رقيق سازي نمود.

محلول غليظ 200 ميلي گرم در 2 ميلي ليتر جم سيتابين بايد در 250 تا 400 ميلي ليتر از حلال رقيق سازي شود.

محلول غليظ 1 گرم در 10 ميلي ليتر جم سيتابين بايد در حداقل 500 ميلي ليتر از حلال رقيق سازي شود.

لازم به ذكر است كه تمامي حجم مورد نياز بيمار بايد قبل از تزريق، رقيق سازي شده و در طول 30 تا 60 دقيقه انفوزيون شود. محلول رقيق سازي شده يك محلول شفاف و بي رنگ تا زرد كمرنگ مي باشد.

محلول تهيه شده بايد بلافاصله پس از رقيق سازي (تنها از راه انفوزيون وريدي) تزريق شود.

دور ريختن ‌

تمام وسايلي كه جهت آماده سازي و تزريق جم سيتابين مورد استفاده قرار مي گيرند و يا به نحوي با دارو تماس پيدا مي كنند بايد مطابق دستورالعمل هاي ويژه تركيبات سايتوتوكسيك دور انداخته شوند.

تاريخ آخرين تدوين برگه راهنما:

آذر99‌

شركت دارنده پروانه ساخت: شركت داروسازي رويان دارو‌ ‌‌